Ps. Aug. reg. 3, 35 - 3, 44
8Numquam deponunt ‘r’ litteram; nam, si deponunt, Latina
9non sunt: quis enim dicat ‘reminisco’ aut ‘recordo’ vel ‘preco’
10vel ‘digno’ vel ‘secto’? Ergo memineris haec semper | cum ‘r’
11littera enuntiare.
12Restat verbum deponens, quod ideo dicitur, quia deponit
13aliquid de quantitate communis verbi. Nam, cum participia
14quattuor habeat verbum commune, praesens ‘criminans’, futurum
15‘criminaturus’, praeteritum ‘criminatus’, futurum iterum a
16passiva significatione ‘criminandus’, hoc non habet verbum deponens
17et ideo dicitur deponens, quia deponit unum participium
18futuri temporis a verbo passivo, quod exit in ‘dus’ syllabam,
19ut puta ‘opinor’ vel ‘minor’ verba sunt deponentia: venitur
20ad participium praesentis temporis et facit ‘minans’, futuro tempore
21facit ‘minaturus’, praeterito facit ‘minatus’, futuro a significatione
22passiva non facit ‘minandus’. Sic ‘opinans’, ‘opinaturus’,
23‘opinatus’, ‘opinandus’ non facit; vel, si dicas ‘moriens’, ‘moriturus’,
24‘mortuus’, ‘moriendus’ non facit, quia Latinum non
25est.
1Ergo et hoc deponens verbum sic percurritur per modos
2et tempora et personas.
3Quomodo supra dictum commune verbum non deposita
4‘r’ littera Latinum est, deposita autem Latinum non est, sic
3, 5etiam deponentia, cum perdiderint ‘r’ litteram, Latina non
6sunt.
7Subicio itaque non parva verba deponentia, cetera usus
8lectionis docebit. Sunt autem ‘opinor’, ‘minor’, ‘grator’ et ‘gratulor’,
9‘arbitror’, ‘gratificor’, ‘auspicor’, ‘gradior’, ‘misereor’, ‘lenocinor’,
10‘meditor’, ‘luctor’, ‘conor’, ‘suffragor’, ‘bacchor’, ‘laetor’,
11‘morior’, ‘stomachor’, ‘orior’, ‘hariolor’, ‘argutor’, ‘paciscor’,
12‘complector’, ‘adversor’, ‘angor’, ‘queror’ (a significatione ‘querelae’),
13‘machinor’, ‘ratiocinor’, ‘argumentor’, ‘blandior’, ‘fabulor’,
14‘nitor’, ‘labor’ (a significatione ‘lapsus’), ‘vagor’, ‘rusticor’,
15‘contionor’ (id est ad populum loquor), ‘moechor’, ‘scortor’, ‘iucundor’,
16‘vociferor’, ‘nanciscor’ (quod est ‘invenio’), ‘suspicor’ et
17alia.
18‹Haec› memineris, ut iam dixi, cum ‘r’ littera enuntiare:
19nam nemo dicit ‘blandio’ aut ‘pacisco’. Sic haec omnia declinantur
20ad formam declinationis verbis communi, quod dixi,
21‘criminor’.
22Tractavimus ergo verba activa, quae ideo dicuntur ab
23agendo.
1Tractavimus neutralia, quae ideo tale nomen accipiunt,
2quod nec agunt aliquid nec patiuntur, ut diximus ‘sto’, ‘iaceo’,
3‘sedeo’, ‘cubo’ et talia.
4Tractavimus etiam alia neutralia, quae agunt aliquid, sed
3, 5non patiuntur, et quasi semineutralia dicuntur, ut ‘nato’, ‘curro’,
6aut patiuntur et non agunt, ut ‘vapulo’, ‘pendeo’, ‘sudo’, ‘algeo’,
7‘aestuo’, ‘febrio’, ‘ferveo’, ‘somnio’, ‘meridio’, ‘rigeo’, ‘frigeo’,
8‘tumeo’, ‘langueo’, ‘oleo’, ‘tepeo’, ‘rubeo’, ‘fulgeo’, ‘stupeo’ et
9talia.
10Haec omnia, tam in his, quae nequaquam aliquid agunt
11nec patiuntur, quam etiam in his, quae agunt nec patiuntur,
12quam in his, quae patiuntur aliquid nec tamen agunt, numquam
13his ‘r’ littera adicitur: nam incipiunt non esse Latina.
Critical apparatus
enuntiare V Keil: enuntiarer E; nuntiare F Oquantitate E F O P: quantate ac V; quantite pc Viterum O: om. α: consensus codd. βFdus F: duas β: consensus codd. EV; bus Opassiva E K Keil: passivi V F Oopinatus α: consensus codd. βF: om. Ovel, si dicas ‘moriens’, ‘moriturus’] vel si dicas morens moriturus α: consensus codd. βF; om. Omoriendus non facit O: non facit moriendus α: consensus codd. βFquia α: consensus codd. βF: quod Opercurritur β: consensus codd. EV O: currit F Keildictum E F O: dictum est V ς: consensus edd. UKAGRH; dictum est ut Keilnon α: consensus codd. βF: nam Oest deposita autem Latinum α: consensus codd. βF: om. Onon ω: consensus codd. Oα: nunc ς: consensus edd. UKAGRH Keil; fort. recte Martorelliparva ω: consensus codd. Oα: pauca ς: consensus edd. UKAGRH Keillectionis] lectionis β: consensus codd. EV O; latinus F Keilsunt autem β: consensus codd. EV O ς: consensus edd. UKAGRH: si autem F; sunt autem haec Keilgradior O: gratudior β: consensus codd. EV; om. F Keilbacchor O: om. V; vaccor E; vescor F Keillaetor β: consensus codd. EV O ς: consensus edd. UKAGRH: lezor Fmorior O R H: moror α: consensus codd. βFargutor α: consensus codd. βF: auguror Opaciscor E F pc O P: pasciscor V ac Oa α: consensus codd. βF: om. Omachinor O: macinor β: consensus codd. EV; macior F Keilratiocinor α: consensus codd. βF: ratiocior Oargumentor α: consensus codd. βF: augumentor O[id est ad populum loquor] Keil: scortor V O: cortor E; om. F Keil[quod est invenio] Keil: om. Oalia ω: consensus codd. Oα: an talia? Martorellideclinantur α: consensus codd. βF: declinatur Oideo ω: consensus codd. Oα: om. Keilnomen α: consensus codd. βF: non Otalia O: alia α: consensus codd. βFpatiuntur F O P: patiantur β: consensus codd. EVaut Keil: et V; ut E F Opatiuntur Keil: patiantur ω: consensus codd. Oαagunt Keil: agant α: consensus codd. βF; agantur Otepeo O Keil: om. V ς: consensus edd. UKAGRH; teneo E Ftalia O: alia α: consensus codd. βFhaec omnia ω: consensus codd. Oα: in his omnibus Keilquae F O: om. β: consensus codd. EVnequaquam aliquid agunt nec patiuntur quam etiam in his quae agunt nec patiuntur quam in his quae α: consensus codd. βF: om. ω: consensus codd. Oαagunt F: om. β: consensus codd. EVhis O: in his β: consensus codd. EV ς: consensus edd. UKAGRH; om. F Keillatina α: consensus codd. βF: latinam O