Ps. Aug. reg. 6, 17 - 7, 7
12Gradus adverbiis accidunt, quotiens appellationes unde
13transeunt comparantur, ut ‘docte doctius doctissime’. Recipiunt
14et diminutionem, ut ‘meliuscule’. Quamquam comparationem
15recipiunt et quae a se nascuntur, ut ‘nuper nuperrime’.
1Adverbiis omnibus praepositio separatim adici non debet,
2quamquam lectum sit apud Terentium
3‘interea mulier quaedam abhinc triennium’
4et apud Virgilium
6, 5‘exinde per amplum
6mittimur Elisium’
7et ‘dehinc’, ut
8‘dehinc ‹ubi› libera colla’
9et
10‘deinde feraces
11plantae inmittuntur’.
12Quae omnia, et si qua alia sunt similia, ut ‘proinde’, placuit contra
13regulam accentuum proferri, ne separatim additae praepositiones
14videantur adverbiis. |
1DE CONIUNCTIONE
8Coniunctio est pars orationis nectens ordinansque sententiam.
10Coniunctioni accidunt figura, ordo, potestas.
11Figura est qua apparet si figura simplex sit, ‹ut ‘quidem’,
12an composita›, ut ‘equidem’.
13Ordo quo apparet quae praeponi tantum possit, ut ‘nam’,
14quae subiungi, ut ‘que’, quae praeponi et subiungi, ut ‘et’.
1Potestas coniunctionum in quinque species dividitur. Sunt
2enim copulativae, disiunctivae, expletivae, causales et rationales;
3copulativae: ‘et’, ‘que’, ‘ac’, ‘ast’, ‘at’, ‘atque’, ‘quoque’; disiun
4ctivae: ‘aut’, ‘ve’, ‘vel’, ‘ne’, ‘nec’, ‘neque’, ‘neve’, ‘an’, ‘utrum’;
7, 5expletivae: ‘quidem’, ‘equidem’, ‘autem’, ‘tamen’, ‘porro’, ‘videlicet’,
6‘proinde’, ‘denique’, ‘utique’; causales: ‘si’, ‘etsi’, ‘tametsi’,
7‘etiamsi’, ‘siquidem’, ‘quando’, ‘quandoquidem’, ‘quin’, ‘quin
8etiam’, ‘sin’, ‘sin etiam’, ‘quamquam’, ‘quamvis’, ‘sin autem’, ‘seu’,
9‘sive’, ‘nam’, ‘namque’, ‘nisi’, ‘nisi si’, ‘enim’, ‘etenim’, ‘sed’, ‘ut’,
10‘praeterea’, ‘interea’, ‘quam|obrem’, ‘quare’, ‘praesertim’, ‘item’,
11‘itemque’, ‘ceterum’, ‘alioquin’; rationales: ‘ita’, ‘itaque’, ‘enim’,
12‘enimvero’, ‘quia’, ‘quapropter’, ‘quippe’, ‘quoniam’, ‘quoniamquidem’,
13‘ergo’, ‘igitur’, ‘ideo’, ‘idcirco’, ‘scilicet’, ‘propterea’.
1Ex his ‘et’ copulativa coniunctio multa significat. Saepe
2etiam transit in alteras species potestatis: modo in expletivam, ut
3‘et quae tanta fuit Romam tibi causa videndi?’;
4modo in disiunctivam, ut
7, 5‘et quisquam numen Iunonis adorat
6praeterea aut supplex aris imponit honorem?’;
7modo pro causali ponitur, ut
8‘et claro silvas cernes aquilone moveri’
9pro ‘nam claro silvas cernes aquilone moveri’;
10‹modo pro adverbio accipitur adfirmandi›, ut
11‘quorum Iphitus aevo
12iam gravior Pelias et vulnere tardus Ulixi’
13pro ‘etiam vulnere tardus’; modo pro adverbio accipitur ordinandi,
14ut
15‘corpusque lavant frigentis et ungunt’
16pro ‘inde ungunt’; modo pro qualitatis vel quantitatis, ut
17‘timeo Danaos et dona ferentes’
18pro ‘maxime’.
1Item ‘aut’ coniunctio multa significat: modo enim pro adverbio
2discretionis accipitur, ut
3‘ante urbem pueri et primaevo flore iuventus
4aut acris tendunt arcus aut lenta lacertis
7, 5spicula contorquent’
6et
7‘aut versi terga dedere
8aut ipso portae’;
9modo pro temporis, ut
10‘candentis vaccae media ‹inter› cornua fundit
11aut ante ora deum pinguis spatiatur ad aras’,
12id est ‘nunc ante ora deum pinguis spatiatur ad aras’; ‹et›
13‘aut agmina curru
14proterit aut raptas fugientibus ingerit hastas’.
Critical apparatus
adverbiis accidunt α: consensus codd. βF: accidunt adverbiis Odoctius F O P: doctus β: consensus codd. EVseparatim pc V F: separatus ac V; separatum Oquamquam α: consensus codd. βF: quaenquam Ointerea α: consensus codd. βF: inter ea Omittimur O Keil: mittimus α: consensus codd. βFlibera colla O Keil: libera colla ga V; liber acolla ga E; libera collega Fdeinde E F: dehinc V Oferaces β: consensus codd. EV O ς: consensus edd. UKAGRH: feroces Finmittuntur α: consensus codd. βF: inmittantur Oomnia F: omne β: consensus codd. EV; nomina Oqua alia O ς: consensus edd. UKAGRH: qua V; qualia F E; fort. quolia E Martorelliaccentuum R H: accentum ω: consensus codd. Oαordinansque α: consensus codd. βF: ordinans quae Oqua E Keil: quae V F Osi figura simplex sit O: figura simplex sed α: consensus codd. βF; figura simplex vel composita sed Keilut equidem Keil: ut quidam β: consensus codd. EV; equidem F Keil; om. Oquo β: consensus codd. EV Keil: quod F; que O; quoque ς: consensus edd. UKAGRHquae praeponi tantum possit α: consensus codd. βF: quo poni tantum possit que subiungi quae praeponi que subiungi praeponi Oque quae F: queque V; quaeque E; que Out et β: consensus codd. EV O: ut et igitur F Keilpotestas α: consensus codd. βF: poteras Ospecies α: consensus codd. βF: specie Ocopulativae disiunctivae expletivae causales et rationales O: om. α: consensus codd. βFac O: om. α: consensus codd. βFquoque O: quode β: consensus codd. EV; quod F; om. ς: consensus edd. UKAGRH Keilne ω: consensus codd. Oα: om. A G H; neve Keilneve β: consensus codd. EV O: om. F Keilporro α: consensus codd. βF: porrom Oetiamsi α: consensus codd. βF: etiam etiamsi Oquandoquidem E Keil: quandoque equidem V; equidem F; quando quidem aequidem Oetenim α: consensus codd. βF pc O: enim ac Oquoniam β: consensus codd. EV ς: consensus edd. UKAGRH: om. F Oconiunctio O: om. α: consensus codd. βFetiam O: autem α: consensus codd. βFalteras species pc V E: altera species ac V O; alterius speciem F Keilet V ς: consensus edd. UKAGRH: ut E F; om. Oaut β: consensus codd. EV ς: consensus edd. UKAGRH: aū F; ut Omulta ς: consensus edd. UKAGRH: om. Ourbem β: consensus codd. EV ς: consensus edd. UKAGRH: orbem F; urbe Oprimaevo flore iuventus ς: consensus edd. UKAGRH: prima evofia V; prima evofi E; prima evoffia F; primaeva flare iuventus Oaut acris O Keil: ut caris V F; aut caris E; aut acres ς: consensus edd. UKAGRHtendunt O ς: consensus edd. UKAGRH: om. α: consensus codd. βFlacertis spicula contorquent O ς: consensus edd. UKAGRH: aut versi terga dedere aut ipso portae ω: consensus codd. Oα: om. ς: consensus edd. UKAGRH Keil; ipsa Opro temporis] scil. adverbio Martorelliut candentis Martorelli: vi candentis β: consensus codd. EV; significantes F; ut cadentis O; significat ut ς: consensus edd. UKAGRH; significatione ut Keilvaccae media inter cornua fundit O: om. O; u. e. m. f. V; um. c. f. E; im. ef. Fora A: hora Oid est nunc ante ora deum pinguis spatiatur ad aras α: consensus codd. βF: om. O; p. s. a. a. β: consensus codd. EV; spaa F; spatiatur ad aras ς: consensus edd. UKAGRH‹et›] om. ω: consensus codd. Oα; item ς: consensus edd. UKAGRHagmina O ς: consensus edd. UKAGRH: agmine V; acmini E; agmini Fcurru O ς: consensus edd. UKAGRH: curro α: consensus codd. βFproterit O ς: consensus edd. UKAGRH: proerit β: consensus codd. EV; pererit Fhastas ς: consensus edd. UKAGRH: astas fih α: consensus codd. βF; astas O