Latin Grammarians Collection
ERC

Prisc. ars

Prisc. ars 18, 92, 3 - 18, 96, 2

92313similiter Cicero in principio Verrinarum: ‘si 14quis vestrum, iudices, aut eorum qui adsunt forte miratur me, 15qui tot annos in causis iudiciisque publicis ita sim versatus ut 16defenderim multos, laeserim neminem’, ‘ita sim’ dixit non 17dubitans, sed approbans (‘οὕτως ἄρα ἀναστραφεὶς εἴην’). 93118Sciendum tamen quod tam ‘ut’ coniunctione causali quam 19‘si’ sequentibus cum verbis subiunctivis vel antecedentibus, 20etiam antecedentia vel sequentia quoque frequentissime per 21subiunctivum modum proferre solent Romani, et maxime ‘qui’ 18, 1adiuncto vel ‘quae’ vel ‘quod’ rationem colligentes vel dubitationem 18, 2ostendentes, ut ‘rogabam ut te ostenderes qui fueris’ et 18, 3‘placebas si diceres quod feceris’, quod per ‘ἄρα’ coniunctionis 18, 4additionem solent Graeci significare 218, 4– Vergilius in VI: ‘quem 18, 5socium exanimum vates, quod corpus humandum / diceret’ 6(‘λέγοι ἄρα’); 9416Cicero invectivarum II: ‘quaesivi a Catilina 7nocturno conventu apud M. Laecam fuisset necne’ (‘ἐγεγόνει 8ἄρα’): hic interrogative protulit; Vergilius in III: ‘eloquar an 9sileam?’ (‘ἢ ἄρα σιωπήσω;’) dubitative posuit; Horatius in I 10carminum: ‘cur apricum / oderit campum, patiens pulveris 11atque solis’ (‘oderit’: ‘μισήσοι ἄρα’, quamvis idem sit et futurum 12indicativi); 212Cicero invectivarum II: ‘cum ille homo audacissimus 13conscientia convictus primo reticuisset, patefeci cetera, 14quid ea nocte egisset’ (‘ἐπεπράχει ἄρα’), ‘quid proxima constituisset’ 15(‘διετετυπώκει ἄρα’), ‘quemadmodum esset ei ratio 16totius belli descripta’ (‘ἦν ἄρα διαγραφεὶς ὁ λογισμός’), omnia 17affirmative dixit; 95117idem in praetura Siciliensi: ‘quare cuiusmodi 18putamus esse illa quae negat, cum haec tam improba sint quae 19fateatur?’ (Graece enim hoc quoque interpretantes dicimus 1‘ἅπερ ἄρα ἀρνεῖται’, ratione colligentes confirmantesque quod 2dicitur); idem in eodem: ‘hoc postulatum de statuis ridiculum 3esse videatur, qui rem sententiamque non respiciat’ (‘οὐκ ἄρα 4κατίδοι’); 24Terentius in Phormione: ‘ita fugias, ne praeter casam, 5quod aiunt’ (‘οὕτως ἄρα φύγῃς’); idem in Andria: ‘quae sit 6rogo’ (‘τίς ἄρα ἐστίν’); in eadem: ‘quam timeo quorsum evadas’ 7(‘ποῦ ἄρα ἀποβῇς’); ‘nam si illum obiurges vitae qui auxilium 8tulit, / quid facias illi qui dederit damnum aut malum?’ (‘τί ἂν 9ποιήσοις ἐκείνῳ ὃς ἄρα δεδωκὼς ᾖ ζημίαν ἢ κακόν;’). 310| Ἄν quoque Graeca coniunctio quotiens apud Graecos 11ponitur possibilitatem significans, quae apud illos indicativi 12quidem modi vel praeterito imperfecto vel ἀορίστῳ (quem nos 13non habemus, nisi quod pro eo et pro παρακειμένου praeterito 14perfecto utimur) et [cum] plusquamperfecto [adiungunt], 96115optativis autem omnibus, quippe coniunctis cum supra dictis 16tribus temporibus (praesens enim optativum et praeteritum 17imperfectum idem est, et praeteritum perfectum et plusquamperfectum, 1et futurum et ἀόριστον quod vocant tempus) 2coniungitur –, 22nostri ergo quoque, in omnia illos sequentes, 3quando possibilitatem demonstrare volunt, optativis sive 4subiunctivis utuntur verbis, ut Terentius in Phormione: ‘neque 5defetiscar usque adeo experirier / donec tibi id quod pollicitus 6sum effecero’ (‘οὔτε ἐξατονήσοιμι ἄν’).

Critical apparatus

in principio Verrinarum] om. ψlaeserim] lederim ψ corr. al. m. Z(‘οὕτως ἄρα ἀναστραφεὶς εἴην’)] om. ψ; ἀναστρα[φεὶς inde inc. Vquoque frequentissime] frequentissime quoque ψproferre] perferre ψ Vadiuncto suppl. s. l. al. m. Z: om. ψin VI] om. ψ‘quem socium] quaeso P; qu(a)e socium Zexanimum] examum P; exanimem Z(‘λέγοι ἄρα’)] om. ψinvectivarum II α χ: invectivarum ψ; II invectivarum δ(‘ἐγεγόνει ἄρα’)] om. ψin III] om. ψ(‘ἢ ἄρα σιωπήσω;’)] om. ψ‘μισήσοι ἄρα’] om. ψet futurum indicativi] etiam indicativi futurum α χII: ‘c] om. ψ(‘ἐπεπράχει ἄρα’)] om. ψ(‘διετετυπώκει ἄρα’)] om. ψ‘quemadmodum esset] om. P(‘ἦν ἄρα διαγραφεὶς ὁ λογισμός’)] om. ψesse illa cum Cic. P: esse Z; illa esse α χ Alcuin. exc. Prisc. 2, 21, 26‘ἅπερ ἄρα ἀρνεῖται’] cum haec Graece reddant quae negat, expectaremus potius interpretamentum verborum quae fateatur: vel igitur alterum interpretamentum de hoc loco cecidit (Spangenberg Yanes per litteras), vel Priscianus verba contrariae significationis inter se confudit, cf. Rosellini 2017, p. 122 adn. 4 om. ψratione] ratione(m) Z ut vid. F; a ratione J; rationi L; ratione cf. 16, 11, 4 (III 100, 16-17) per illationem colligunt supra dictum, hoc est ratione confirmant ( sc. collectivae vel rationales coniunctiones) de statuis] destituis ψ(‘οὐκ ἄρα κατίδοι’)] om. ψ D; ΚΑΘεΙΔΟΙ α χοὕτως] OYTOC ωποῦ ω: ΠΟΙ J ante corr. V edd.; ΠΟYI OΠΟΙHCOIC α χ recepit van Putschen: om. ψ D J; TOIHC ut vid. R unde ποιῇς Hertzvel ἀορίστῳ] et aliis ψ e corr. Zquod pro eo et pro παρακειμένου] pro ·I· quibus nos P; pro quibus nos Zpraeterito perfecto] perfecto praeterito ψ[cum]] del. M J ut vid. Yplusquamperfecto] plusquamperfecti P; plusquamperfectis Z[adiungunt]] adiungunt vel iungunt ω adiungunt β L Q ante corr.: -unt vel -untur Y iungant P iungunt Z delevit Rosellini; adiungitur D E F I M O U vel -unt in mg. W X -untur ante corr. J R T Yoptativis] nostri quoque optativis ~ 96, 2 (p.105, 2) sequentes ψdemonstrare] significare ψverbis] om. fort. recte ψin Phormione] om. ψdefetiscar usque adeo] de festis carus quit deo P; te festis carus quia ideo Zexperirier β L M O W X Y ut vid., corr. in experiar D: experier E corr. F I Q Z; exp(rae)rier corr. in exp(rae)ririer J; experirer P; experio Ueffecero] efficero ψ(‘οὔτε ἐξατονήσοιμι ἄν’)] om. ψ

Quotation layer

Cic. div. in Caec. 1 ita sim] sim ita _pars codd._
 defenderim] defenderem
 Prisc. ars 18, 87, 2 et 18, 102, 2

Verg. Aen. 6, 161-162 exanimum] exanimem M

Cic. Catil. 2, 13 nocturno] in nocturno _vel_ an nocturno _codd._
 cf. Prisc. ars 18, 149, 2 Hor. carm. 1, 8, 3-4 cf. Prisc. ars 17, 49, 1 Verg. Aen. 3, 39 Prisc. ars 18, 91, 2

Cic. Catil. 2, 13

Cic. Verr. II 2, 141 tam improba sint quae fateatur] tam improba sunt quae fatetur Cic. Verr. II 2, 141 (sunt trad., sint Peterson e Prisc.)
Cic. Verr. II 2, 148 qui] ei qui
 respiciat] perspiciat

Ter. Andr. 124Ter. Andr. 127Ter. Andr. 142-143Ter. Phorm. 768

Ter. Phorm. 589-590