Latin Grammarians Collection
ERC

Sacerd.

Sacerd. 1, 5, 67 - 1, 6, 6

Sic et quaedam defectiva, sed elocutione, et ‘‑o’, ut ‘fero tuli’; et ‘‑r’ ‘feror latus sum’. Nam quaedam eiusdem speciei, id est declinationis defectivae elocutione, ‹nec ‘‑o’› nec ‘‑r’ sed ‘‑m’ terminantur, ‹...› ‘odi, novi, memini’. Defectiva quaedam qualitate, id est genere, 5‘‑o’ quidem terminantur, ut ‘fio’, sed tempus praeteritum perfectum sic habent, ac si ab ‘‑r’ veniant, ut ‘fio factus sum, soleo solitus sum’. Frequentativa species et ‘‑o’ terminatur, ut ‘dicto dictito’, et 30‘‑r’, ut ‘dictor dictitor’. Inpersonalis et ‘‑r’, ut ‘itur’, et ‘‑t’, ut ‘taedet’. DE ADVERBIO Adverbium est pars orationis, quam verbis adiciendo eorum significationem complemus. Adverbio accidunt tria: significatio 1, 5comparatio figura. Significatio in multa dividitur: est enim loci, ut ‘hic’; temporis, ut ‘heri, nuper’; numeri, ut ‘semel’; negandi, ut ‘non’; confirmandi, ‹ut› ‘etiam’; demonstrandi, ut ‘ecce’; optandi, ut ‘utinam’; hortandi, ut ‘heia’; ordinis, ‹ut› ‘deinde’; interrogandi, ‹ut› ‘cur’; similitudinis, 10‹ut› ‘quasi’; qualitatis, ‹ut› ‘sapienter’; dubitantis, ut ‘forsitan’; eventus, ut ‘forte’; personalis, ut ‘mecum’; vocandi, ut ‘heus’; respondendi, ut ‘heu’; quantitatis, ut ‘saepius’; separandi, ut ‘seorsum’; eligendi, ut ‘potius’; congregandi, ut ‘simul’; prohibendi, ut ‘ne’; comparandi, ut ‘magis’. 15Ergo adverbia vocalibus quidem quinque terminantur: ‘‑a, ‑e, ‑i, ‑o, ‑u’; semivocalibus v: ‘‑l, ‑m, ‑n, ‑r, ‑s’; muta ‹una› ‘‑c’. ‘‑A’ ‘heia age rumpe moras’, ‘‑e’ correpto ‘facile omnes cum val.’, ‘‑e’ producto ‘nefarie molientem’, ‘‑ae’ diphthongo ‘militiae contubernales’, ‘‑i’ ‘domi una eruditi’, ‘‑o’ ‘bellum subito exarsit’ et ‘falso queritur’, ‘‑u’ ‘nec visu 20facilis’ – hoc magis verbum supinum est. ‘‑L’ ‘quem semel risisse’, ‘‑m’ ‘tum me confectum’, ‘‑n’ | ‘en crimen en causa’, ‘en qui nostra’, ‘‑r’ ‘cur non Mopse boni’, ‘‑s’ ‘heus heus Syre’, ‘‑c’ ‘hic hic sunt nostro’. Comparatio duobus ‹gradibus› fit: nam aut uni comparamus, ut ‘iustius’, aut multis, ut ‘iustissime’. Figura aut simplex est, ut iuste, aut composita, ut iniuste. Adverbia aut ex se nascuntur, ut ‘heri, nuper’; aut ab aliis, ut ‘docte, sapienter’. Adverbia, a nominibus ‘‑us’ terminatis venientia, ‘‑e’ producto terminabuntur, ut ‘rectus recte, summus summe’; exceptis tribus: ‘bonus bene, malus male, ritus rite’. Aut ‘o’ terminantur 1, 5producto: ‘falsus falso’. ‘‑Is’ vero terminata nomina facient adverbia aut ‘‑e’ correpto terminata aut ‘‑ter’, ut ‘facilis facile’ vel ‘faciliter’, ‘suavis suave’ vel ‘suaviter’. ‘‑N’ et ‘‑s’ terminata nomina vel ‘‹‑x›’, ‘‑ter’ faciunt adverbia, ut ‘clemens clementer, felix feliciter’. ‘‑R’ terminata nomina ‘‑e’ producto terminant adverbia, si non fuerint comparativa, 10ut ‘miser misere’. Si fuerint nomina comparativa, ‘‑us’ terminabuntur adverbia, ut ‘felicior felicius’, quod etiam nomen erit comparativum generis neutri.

Critical apparatus

nec ‘‑o’ suppl. Eichenfeld-Endlicherlac. Eichenfeld-Endlicherquaedam Keil: quidem B Eichenfeld-Endlicherut suppl. Keilheia B1: eia But suppl. Keilut suppl. Keilut suppl. Keilut suppl. Keilheu Keil: en B Eichenfeld-Endlicherv Eichenfeld-Endlicher: u B; quinque Keiluna suppl. Keilrumpe B1: rumpes Brisisse] risisset Bconfectum B1: comfectum BMopse B1: Mobse Bcomparatio B Parrhasius P Eichenfeld-Endlicher: contraratio Bgradibus suppl. Keil: modis Eichenfeld-Endlicherbene Parrhasius P Keil: bone B Eichenfeld-Endlicherfalsus B Eichenfeld-Endlicher: ut Keilx suppl. Eichenfeld-Endlicher: om. B; n et s vel x terminata nomina in ter Keilquod Parrhasius P Eichenfeld-Endlicher: quid B

Quotation layer

Verg. Aen. 4, 569Ter. Andr. 309 val.] valemus
 valet(ur) p
Cic. Catil. 2, 1Cic. Lig. 21Cic. Lig. 3Sall. Iug. 1, 1Verg. Aen. 3, 621Cic. fin. 5, 92Verg. Aen. 6, 520Cic. Deiot. 17Verg. Aen. 9, 600Verg. ecl. 5, 1Ter. Ad. 281; Ter. Haut. 348Cic. Catil. 1, 9 nostro] in