Latin Grammarians Collection
ERC

Sacerd.

Sacerd. 1, 3, 13 - 1, 3, 22

31322Inter communem ergo speciem et deponentem et passivam 23hoc est, quod communis habet imaginem facientis et patientis, 24nec tamen subest persona{e} quae faciat vel patiatur. Deponens 25aut agentis tantummodo continet intellectum, ut ‘luctor’, aut 26patientis, ut ‘labor’. Passiva vero ‘r’ amittit, ut faciat ex se activum. 1427In‹ter› neutram speciem et activam hoc est, quod neutra 28interdum agentis habet intellectum, ut ‘ambulo, sedeo’, interdum 29patientis, ut ‘pendeo, vapulo’; activa vero semper agentis continet 1, 1sensum, patientis numquam; et quod neutrum non accipit ‘r’, 1, 2activum accipit, ut faciat ex se passivum. 151, 3Inchoativa species ‘‑sco’ terminatur, ut ‘calesco, fervesco’ – 1, 4incipio calere, fervere. Haec non habet tempus praeteritum perfectum, 1, 5rationabiliter: nam res, quae modo incipit, perfecta esse 6non potest. ‘Senesco’ autem et ‘cresco’ inchoativae speciei non sunt, 7sed neutrae, ideoque faciunt tempore praeterito perfecto: ‘senui, 8crevi’. Non enim veniunt ab aliis, sic ut ‘calesco’ a ‘caleo’ et ‘fervesco’ a 9‘ferveo’. Figurantur autem inchoativa verba aut ab his quae ‘‑o’ 10littera terminantur, ut ‘horreo horresco’; vel ex his quae ‘‑or’ terminantur, 11ut ‘misereor miseresco’. Haec species participium temporis 12praesentis tantummodo recipit, ‘calescens, fervescens, miserescens’. 1613Defectiva species tribus modis fit. 1714Elocutione, quam quidam figuram vocant: ut ‘fero tuli, 15feror latus sum, ‹sum› fui’. 1816Specie, quam quidam genus vel adfectum vel significationem 17dicunt: ut ‘soleo solitus sum, fio factus sum, audeo ausus sum, 18gaudeo gavisus sum’. Hoc verbum participium temporis futuri 19‘‑dus’ syllaba terminatum non habet, sed ‘solens soliturus solitus, 20gaudens gavisus gavisurus’. ‘Fio factus sum’ – nam ‘fui’ ab eo trahitur 21quod est ‘sum’, elocutione defectivum. ‘Fio’ verbum duo recipit 22participia: ‘hic’ et ‘haec’ et ‘hoc fiens’ et ‘fiendus’; nam a verbo ‘sum’ 23unum venit participium: ‘hic futurus’; nam ‘factus’ et ‘faciendus’ 24participia sunt sine verbi substantia: nam ‘facior’ non est dicendum. 1926Fit defectiva species | et tempore, ut ‘odi, novi, memini, 27pepigi’. Haec verba nullam habent declinationem praeter has: ‘odi 28novi memini pepigi, oderam noveram memineram pepigeram, 29odisse novisse meminisse pepigisse’; et participia haec duo futuri 30temporis: ‘hic osurus hic odendus’; et praeteriti: ‘hic osus’; nam ‘novi’ 31et ‘memini’ nullum habent participium. 2032Quidam putant esse defectivam speciem et persona, ut in 33modo imperativo prima persona deficit temporis praesentis vel 1futuri numeri singularis. Sed errant: aliud est enim species, aliud 2modus. Nam defectio personae primae modi imperativi in omnibus 3generibus verborum invenitur. Defectiva vero species tempore, 4elocutione, genere propria tantummodo continet verba. 215Frequentativa species est quae non semel sed aliquotiens 6quid agi declarat, quae ‘‑to’ vel ‘‑so’ syllaba terminatur, ut ‘aucto, 7curso’. Haec duo gradus recipit, ut ‘aucto’ et ‘auctito’, ‘curso’ et ‘cursito’. 229Hoc tamen scire debemus, quoniam verba frequentativa, a 10cuiuscumque coniugationis verbo venientia, primae sunt coniugationis, 11ut de prima coniugatione ‘canto cantas, cantito cantitas’; de 12secunda ‘augeo auges, aucto auctas’; de tertia correpta ‘scribo scribis, 13scribto scribtas’; de tertia producta, quam quidam quartam 14dicunt, ‘munio munis munito munitas’.

Critical apparatus

persona{e} KeilInter suppl. edd.: in Bnam] nam nam Bfaciunt Keil: facit B Eichenfeld-Endlichercalescens] calenscens B; n obelo transfixa B1figuram] figuram figuram Bsum suppl. cf. infra § 18 fui ab eo trahitur quod est sum. in app. Eichenfeld-Endlicher KeilHoc verbum] hoc verbum sc. verbum specie defectivum Bramantipersona ut in modo imperativo Eichenfeld-Endlicher: personam utinamodo imperativo B; ut modo imperativo Parrhasius Pdefectio Parrhasius P Eichenfeld-Endlicher: defectivo Brecipit] repit B ci s.l. B1auges B1: aufes B