Latin Grammarians Collection
ERC

Sacerd.

Sacerd. 2, 2, 75 - 2, 2, 84

2758‘‑Ho’ primae coniugationis 9‘‑havi’ facit, ut ‘incoho incohavi’. Quidam putant inchoo debere 10dici, imperitissime. Nam neque post ‘c’ litteram ‘‑h‑’ Latina verba 11regit, | exceptis tribus nominibus, ‘pulcher, Orchus, lurcho’; neque 12‘o’ littera ante ‘‑o’ in Latinorum verborum prima persona reperitur; 13sed illae tres vocales, quas ante docui, ‘e, i, u’, nec ‘a’ nec ‘o’. Nam 14quod Plautus ‹posuit›, ‘{re}boo’, Graece posuit: ‘βοῶ βοᾷς’, unde 15derivatur ‘reboo’. Nam Latinum verbum ‘o’ ante ‘‑o’ habens nusquam 16repperi. Tertiae vero correptae verba ‘‑ho’ terminata ‘‑xi’ facient, 2, 1‘traho veho, traxi vexi’. 762, 1‘‑Ko’: non invenitur verbum hac syllaba 2, 2terminatum, rationabiliter. Nam ‘k’ littera non scribitur nisi ante ‘‑a’ 2, 3litteram in principiis nominum vel verborum, cum sequentis 2, 4syllabae consonans principium sit, sicut ‹in› institutis artium, 2, 5hoc est in primo libro, monstravi, ‘Kamenae, kalendae, kaleo, kareo’, 6et si qua talia. 776‘‑Lo’ primae si sint coniugationis, ‘‑lavi’ facient, 7‘celo celavi’; tertiae vero correptae aut ‘‑lui’, ut ‘excello excellui’, aut 8‘‑li’, ut ‘tollo sustollo, tuli sustuli’ {de utroque verbo venit: nam ‘tuli’ 9ab eo quod est ‘fero’, ‘tuli’ facit}. 789‘‑Mo’ primae coniugationis aut 10‘‑mavi’ facit, ut ‘amo clamo, amavi clamavi’, aut ‘‑mui’, ut ‘domo 11domui’, Cicero ‘domuisti gentes’; tertiae vero correptae aut ‘‑psi’, ut 12‘sumo sumpsi’, aut ‘‑mui’, ut ‘tremo tremui’. 7912‘‑No’ primae coniugationis 13‘‑navi’ facit, ‘sano sanavi’; tertiae vero correptae ‘‑ni’, sed in 1principio syllaba adiecta, ‘cano cecini’, aut ‘‑vi’, ut ‘sino cerno, sivi 2crevi’. 802‘‑Po’ primae coniugationis ‘‑pavi’ facit, ut ‘stipo stipavi’; 3tertiae vero correptae ‘‑pi’, ‘rumpo rupi’. 813‘‑Q’: haec littera ideo non 4invenitur regens verbum, quoniam nullam litteram antecedere 5potest nisi ‘u’ et aliqua‹m› vocale‹m› cum ea antecedente iuncta‹m›. 6Unde supra, cum de vocalibus antecedentibus ‘o’ litteram 7tractaremus, posuimus ‘relinquo relinquis reliqui’. 827‘‑Ro’ primae 8coniugationis ‘‑ravi’ facit, ‘oro oravi’; tertiae vero correptae aut ‘‑vi’, 9ut ‘sero sevi’, aut ‘‑sivi’, ut ‘quaero quaesivi’, aut ‘‑rui’, ut ‘insero inserui’. 8310‘‑So’ primae coniugationis ‘‑savi’ facit, ‘penso pensavi’; tertiae 11correptae ‘‑sivi’, ‘quaeso quaesivi’. Tale est etiam ‘cerno cresco crevi’. 8412‘‑To’ primae coniugationis ‘‑tavi’ facit, ‘muto mutavi’; tertiae 13correptae ‘‑si’, ‘mitto misi’, aut ‘‑ti’, ‘verto verti’, aut ‘‑tui’, ‘sterto stertui’. 14Si ‘c’ ante ‘‑to’ habuerit prima verbi persona, prima coniugatio ‘‑tavi’ 15facit, ut ‘macto mactavi’; tertia correpta ‘‑xui’, ‘necto nexui, flecto 16flexui’.