Ter. Mavr.

279285279Syllabas quae rite metro congruunt heroico, 280captus ut meus ferebat disputatas, attuli 281versibus, sane modorum quo sonora levitas 282addita stili levaret siccioris taedium. 283Haec prius, Bassine fili et tu gener Novate mi, 284perpolite quam potestis crebriore limula, 285non pater tamquam socerque, sed velut sim extrarius. 286293286Intueri vos oportet an satis sit litteris 287singulis discreta recte quae cui[que] est nativitas; 288syllabarum, quas duabus iungimus vocalibus, 289num minus sit scrupulose vis reperta et prodita; 290consonans si praelocatur una quantum differat, 291una vocalis duabus praedita est si consonis; 292ne parum vel diligenter lucideve expresserim 293quanta sit quae comparatur pedibus hinc diversitas. 294299294Sermo si planus pedestri se tenet modestia, 295disputandi quem tenorem doctiores imperant; 296verba si non appetita nec remota plurimis, 297sed fere communis usus et tamen non obvia, 298carminis servant honorem, non iacentis cantici 299quo supersidens trapeto signa gyris temperat. 300310300Sufficit vitare labes et carere sordibus, 301pro statu rerum domare lineam fandi parem, 302liberam scholae nitore, vatis exutam stola, | 303quae tropos omnes relinquat et superba schemata, 304neglegens ut semet ipsa laudem ab incultu ferat, 305dum tamen rebus minutis, quas pedum liber quoque 306vix queat proferre sermo noster offensa sine, 307labili versu ministret inretusos exitus, 308regulam servans ubique finis ut quarti pedis 309nominis verbive fine comma primum terminet; 310hac enim tome probatur metron hoc trochaicum. 311323311Hunc modum si competenti pertulit ductu stilus, 312sive proviso tenore cessit effectus labor, 313acrius vos pendite ista quam malignis moris est. 314Hoc domi clausum manebit, nec sinam nosci prius 315scrupulum quam vestra demat hunc mihi sententia, 316opera nobis haec inanis, an‹ne› in usum impensa sit. 317Sed labor vobis ferendus in legendo est maximus: 318non enim cursim aut remisse tam minuta acumina 319adsequi quicumque poterit, sed morosa intentio 320tam legenti[s] debet esse, quam fuit nobis quoque, 321qui laborem provocando, perdomando taedium, 322forsitan neglecta multis e latebris scalpsimus, 323ardui laudem expetentes, non favorem ex obviis. 324335324Corrigenda siqua sane visa vobis hinc erunt, 325non ero stulte repugnans, aut amans prave mea, 326quin statim culpanda delens praebeam rectis locum. 327Litteris autem Latinis, Graeca quibus est formula, 328quo statim discriminentur, ne sit haesitatio, 329indices supra locavi nominum primas notas: 330quando Graece, ‘γάμμα’ supra; sua Latinis littera est, 331‘ε’ vel ‘ο’ Graecum putetur ne Latin‹or›um ‘e’ vel ‘o’, 332neu vicissim quae Latina proferas Graeco sono. 333Haec erunt utrimque bina quae parent caliginem, 334quia pari forma notantur et soni sunt simplicis, 335ceterum [‘ἦτα’ et] ‘υ’ et ‘ω’ Latinis a figuris discrepant. 336341336‘A’ Latine saepe ut ‘ἄλφα’, saepe ‘λάβδα’ scribitur, 337‘i’ similiter ‘ἰῶτα’ credi et ‘c’ potest quod ‘σίγμα’ sit; 338versibus sed cum loquamur, quando Graeca ponimus 339‘ἄλφα, ἰῶτα, λάβδα, σίγμα’ lege metri cogimur | 340syllabis perscriptitare, non figuris singulis: 341nequis hoc culpet, Latina si notata non erunt. 342353342Artium parens et altrix Graeca diligentia est: 343litterarum porro curam nulla gens attentius 344repperit, polivit usque finem ad unguis extimum. 345Quod Latinus aemulando nec satis fidens sui 346(exitus nam nostra lingua non capit tam plurimos), 347attamen fandi paravit non secundam copiam. 348Congruens idcirco duxi in hoc opus, de syllabis 349quod recepi nunc loquendum, litterarum origines 350inde deductas locare, quo probarem planius, 351et simul quam multa Graecis nostra non respondeant, 352quaeque respondent ab ipsis esse nobis tradita. 353Artis inde origo manat, lingua non tantum patet. 354359354Ergo Graecis esse septem scimus e vocalibus 355‘ἦ‹τα›’ et ‘ω’ quae bina pedibus subministrant tempora, 356‘ε’ et ‘ο’ breves vocari singularis temporis. 357Ceteras tres quae supersunt διχρόνους cognominant, 358corripi quod saepe eaedem, saepe produci valent: 359‘ἄλφα’ primum est, inde ‘ἰῶτα’, tertium quod ‘υ’ vocant. 360369360Porro cunctas nostra lingua quinque vocales suas 361corripit quod nunc easdem, nunc easdem protrahit, 362utitur longis et isdem brevibus aeque fungitur, 363nec brevem semper requirit, semper aut quae longa sit, 364omnibus sed quinque semper utitur ceu dichronis; 365inde multa syllabarum nascitur diversitas, 366quia nec illae δίχρονοι tres Graeca quas vox nuncupat 367litteris nostris eosdem semper exhibent sonos. 368‘Ἄλφα’ nos ‘a’ nominamus, ‘ἰῶτα’ sic ‘i’ dicimus, 369tertiam Romana lingua, quam vocant ‘υ’, non habet.