Latin Grammarians Collection
ERC

Ars Ambian. rec. G

Ars Ambian. rec. G 4, 49 - 5, 3

∆. Quo modo declinatur nomen neutrum in ‘‑ius’? M. Ita declinatur: nominatiuo singulari, ‘hoc melius’; genetiuo, ‘huius melioris’ 1090et reliqua; et pluraliter: nominatiuo, ‘hec meliora’; genetiuo, ‘horum meliorum’ et reliqua. ∆. Quomodo declinatur nomen masculinum in ‘‑ux’? M. Ita declinatur: nominatiuo singulari, ‘hic dux’; genetiuo, ‘huius ducis’ et reliqua; et pluraliter: nominatiuo, ‘hii duces’; genetiuo, 1095‘horum ducum’ et reliqua. ∆. Quomodo declinatur nomen femininum in ‘‑ux’? M. Ita declinatur: nominatiuo singulari, ‘haec lux’; genetiuo, ‘huius lucis’ et non habet pluralem numerum. ∆. Quomodo declinatur nomen commune trium generum in 1100‘‑ux’? M. Ita declinatur: nominatiuo singulari, ‘hic’ et ‘haec’ et ‘hoc trux’; genetiuo, ‘huius trucis’ et reliqua; et pluraliter: nominatiuo masculino et feminino genere ‘hi’ et ‘haec truces’, et neutro ‘haec trucia’; genetiuo, ‘horum’ et ‘harum’ et ‘horum trucum’ uel ‘trucium’ et reliqua. ∆. Quomodo declinatur nomen neutrum in ‘‑ut’? 1105M. Ita declinatur: nominatiuo singulari, ‘hoc caput’; genetiuo, ‘huius capitis’ et reliqua;| et pluraliter: ‹nominatiuo›, ‘haec capita’; genetiuo, ‘horum capitum’ et reliqua. ∆. Quomodo declinatur nomen femininum in ‘‑urbs’? M. Ita declinatur: nominatiuo singulari, ‘haec urbs’; genetiuo, 1110‘huius urbis’ et reliqua; et pluraliter: nominatiuo, ‘hae urbes’; genetiuo, ‘harum urbium’ et reliqua. ∆. Quomodo declinatur nomen femininum in ‘‑ubs’? M. Ita declinatur: nominatiuo singularis, ‘haec nubs’; genetiuo, ‘huius nubis’ et reliqua; et pluraliter: nominatiuo, ‘hae nubes’; 1115genetiuo, ‘harum nubium’ et reliqua. ∆. Quomodo declinatur nomen masculinum in ‘‑uns’? M. Ita declinatur: nominatiuo singulari, ‘hic Aruns’; genetiuo, ‘huius Aruntis’ et reliqua; et non habet pluralem numerum quia proprium est. 1120 1120Sunt alia nomina in ista declinatione quae non habent nominatiuum singularem et uocatiuum, ut ‘lateris’ et ‘decionis’. Sunt alia nomina quae non habent in singulari numero nisi ablatiuum tantum, ut ‘uerbere, uiscere’, et pluraliter: ut ‘haec uerbera, haec uiscera’. Est aliut nomen quod non habet nisi ablatiuum tantum, ut ‘sponte’. Sunt alia 1125nomina quae non habent singularem numerum, ut ‘manes, Quaerites, ‹fur›fores, carceres’. Alia nomina inuenies sic in lata lectione. Incipit IIII declinatio ∆. Quomodo intelleguntur nomina quartae declinationis 11130in ultimis sillabis? M.Ita intelleguntur: nominatiuus et uocatiuus singulares in masculino et feminino genere in ‘‑us’ exeunt et breues sunt; genetiuus in ‘‑us’, datiuus in ‘‑ui’, ablatiuus in ‘‑u’ se‹m›per longi sunt; et accusatiuus in ‘‑um’ semper breuis est; nominatiuus et uocatiuus et accusatiuus plurales in ‘‑us’ exeunt, 11135semper produncuntur;| genetiuus pluralis in ‘‑um’, datiuus et ablatiuus in ‘‑bus’, breue‹s› sunt semper. Sunt alia nomina neutra in hac declinatione, ut ‘cornu, gelu, ueru, tonitru, testu’: nominatiuus et accusatiuus singularis et uocatiuus in ‘‑u’ exeunt et breue‹s› sunt; genetiuus singularis et datiuus et ablatiuus similiter in ‘‑u’ 11140exeunt et alii dicunt quod longi sunt; et in omnibus casibus pluralis numeri breuia sunt. ∆. Quod litteras finales et quot terminationes habet quarta declinatio in nomine? M. II litteras finales habet, id est ‘‑us’ et ‘‑u’. ∆. Quot genera inueniuntur in ‘‑us’? M. Duo genera 5, 1145inueniuntur, id est masculinum, ut ‘hic fluctus, hic senatus’, femininum,ut ‘haec manus, haec tribus, haec porticus, haec anus, haec nurus, haec socrus, haec domus’, licet ‘domorum’ facit genetiuum pluralem eufonia‹e› causa; et nomen commune duorum generum, aut trium, aut adiectum, aut incerti generis nomen, 1150aut promiscui generis in ‹h›ac declinatione non inuenimus; et trea nomina ‘‑u‑’ ante ‘-bus’ habent in datiuis et ablatiuis pluralibus differentiae causa, ut ‘tribubus’; et pauca nomina diptota, ut alii dicunt, quod monoptota in una forma sex casus habentia et in plurali numero declinantur, ut ‘cornu, gelu, ueru, 1155tonitru, testu’. 1155∆. Quomodo declinatur| nomen masculinum in ‘‑us’? M. Ita declinatur: nominatiuo singulari, ‘hic fluctus’; genetiuo, ‘huius fluctus’; datiuo, ‘huic fluctu‹i›’; accusatiuo, ‘hunc fluctum’; uocatiuo, ‘o fluctus’; ablatiuo, ‘ab hoc fluctu’; et pluraliter: nominatiuo, ‘hi fluctus’; genetiuo, ‘horum fluctuum’; datiuo, ‘his fluctibus’; accusatiuo, 5, 1160‘hos fluctos’; uocatiuo, ‘o fluctus’; ablatiuo, ‘ab his fluctibus’. Et ita declinantur ‘acus, artus, aduentus, accentus, arcus, aestus, quaestus, casus, contextus, colus, comeatus, currus, cultus, fructus, foetus, habitus, ictus, iectus, impetus, maiestratus, ductus, gradus, nutus, lacus, occasus, optutus, partus, passus, portus, principatus, prospectus, ritus, risus, 1165saltus, senatus, sexus, sinus, situs, stratus, sumptus, tractus, uersus, uictus, uultus, exercitus, conspectus, artatus, arcitus, portatus, rictus, luxus, tumultus, laqueatus, gressus, metus, luctus, cursus, fletus, gemitus, conuentus, cantus. Et omnis appellatio quae ex uerbo proficiscitur masculini 1170generis est et in ‘‑us’ sillabam terminatur ueluti ‘discendo discendis hic discensus, coeo coeis hic coitus, ambio ambis hic ambitus, adficio adficis hic adfectus’. ∆. Quomodo declinatur nomen femininum in ‘‑us’ in quarta declinatione? M. Ita declinatur: nominatiuo singulari, ‘haec 1175manus’; genetiuo, ‘huius manus’;| datiuo, ‘huic manui’ et reliqua; et pluraliter: nominatiuo, ‘hae manus’; genetiuo, ‘harum manuum’ et reliqua. Et ita declinantur ‘nurus, socrus, porticus, anus, domus’, et cetera.

Critical apparatus

vel trucium G1: om. Gnominatiuo suppl. Giammona: om. Gita declinatur G1: om. Gfurfores suppl. corr. Giammona 2016: fores Gsemper corr. Giammona 2016: seper Gbreues suppl. corr. Giammona 2016: breue Gbreues suppl. corr. Giammona 2016: breue Geufoniae suppl. corr. Giammona 2016: eufonia Gincerti G1: incerte Ghac suppl. corr. Giammona 2016: ac Gfluctui suppl. corr. Giammona 2016: fluctu Gductus G1: doctus G

Linguistic layer

Quotation layer