Ars Ambian. rec. G

33362∆. Quomodo declinatur nomen masculinum in ‘-er’ in 363hac declinatione? M. Ita declinatur nomen: singulari nominatiuo, 364‘hic ager, huius agri, huic agro, hunc agrum, o ager, ab hoc agro’; 365et pluraliter: nominatiuo, ‘hi agri, horum agrorum, his agris, hos 366agros, o agri, ab his agris’. Et ita declinantur ‘eger, asper, aper, ater, 367auster, arbiter, caper, creber, culter, dexter, faber, gener, impiger, integer, 368imber, liber, magister, minister, macer, miser, niser, piger, puer, pulcher 369[pulcher], ruber, sinister, socer, scaber, tener, teter, [u]uafer’ et reliqua. 370Ita declinatur nomen pro|prium in ‘-er’ in secunda 371declinatione: nominatiuo singulari, ‘hic Alexander, huius 372Alexandri, huic Alexandro, hunc Alexandrum, o Alexander, ab hoc 373Alexandro’; et non habet pluralem numerum quia proprium est. 374Et ita declinantur ‘Minander, Teocer, Euander’ et reliqua. 375Alia nomina de istis obseruant ‘e’ in oblicis casibus, ut 376diximus, ut ‘hic tener huius teneri, hic lignifer huius ligniferi, hic liber 377huius liberi’ quando ad libertatem pertinet. Alia non obseruant 378‘e’, ut ‘aper apri, caper capri, liber libri’ et alia multa. 379 4379∆. Quomodo declinatur nomen masculinum in ‘-ir’ in 380secunda declinatione? M. Ita declinatur: nominatiuo singulari, 381‘hic uir, huius uiri, huic uiro, hunc uirum, o uir, ab hoc uiro’; et 382pluraliter: nominatiuo, ‘hi uiri, horum uirorum, his uiris, hos uiros, o 383uiri, ab his uiris’. Et ita declinatur ‘duumuir, triumuir, leuir’. 384 5384∆. Quomodo declinatur nomen masculinum in ‘-ur’ in 385secunda declinatione? M. Ita declinatur: nominatiuo singulari, 386‘hic satur, huius saturi, huic saturo, hunc saturum, o satur, ab hoc 387saturo’; et pluraliter: nominatiuo, ‘hi saturi, horum saturorum, his 388saturis, hos saturos, o saturi, ab his saturis’. 389 6389Ita declinatur nomen masculinum apellatiuum in ‘-us’ in 390secunda declinatione: nominatiuo singulari, ‘hic magnus, huius 391magni, huic magno,| hunc magnum, o magnus’ uel ‘magne, ab hoc 392magno’; et pluraliter: nominatiuo, ‘hi[i] magni, horum magnorum, his 393magnis, hos magnos, o magni, ab his magnis’. Et ita declinantur ‘iustus, 394perfectus, sanctus, almus, doctus, aptus, altus’ et alia innumerabilia. 395Item nomen proprium masculinum in ‘-us’ in secunda 396declinatione ita declinatur: nominatiuo singulari, ‘hic Marcus’; 397genetiuo, ‘huius Marci’; datiuo, ‘huic Marco’; accusatiuo, ‘hunc 398Marcum’; uocatiuo, ‘o Marcus’ uel ‘o Marce’; ablatiuo, ‘ab hoc Marco’; 399et non habet pluralem numerum quia proprium est. Et ita 400declinantur ‘Petrus, Paulus’ et alia multa. 401Item nomen forte in ‘-us’ in secunda declinatione ita 402declinatur: nominatiuo singulari, ‘hic sonus, huius soni, huic sono, 403hunc sonum, o sonus’ uel ‘sone, ab hoc sono’; et pluraliter: nominatiuo, 404‘hi soni, horum sonorum’ ‹et reliqua›. Et ita declinantur ‘somnus, 405mundus, fornus, focus, fribulus, fimus, murus, giluus, pannus, pagus, 406puluellus, pugellus, taurus, annus, locus, tartarus’ – sed neutro generi 407sunt in plurali numero, ut ‘haec loca, haec tartara’. 408 7408Ita declinatur nomen masculinuum apellatiuum in ‘-ius’ 409in secunda declinatione: nominatiuo singulari, ‘hic radius, huius 410radii’; uocatiuo, ‘o radius’ uel ‘o radie, ab hoc radio’; et pluraliter; 411nominatiuo, ‘hi radii’. Et ita declinantur ‘gladius, pius, impius, 412filius’ – sed ‘fili|’ facit in uocatiuo casu; aliquando in ‘-e’ mittit, 413ut ‘o filie’. 414Item nomen proprium in ‘-ius’ ita declinatur in secunda 415declinatione: nominatiuo singulari, ‘hic Grigorius, huius Grigorii, 416huic Grigorio, hunc Gregorium, o Grigori, ab hoc Grigorio’; et non 417habet pluralem numerum quia proprium est. Et ita declinantur 418‘Antonius, Virgilius, Gaius’ et alia multa; et non habent pluralem 419numerum quia propria sunt. 420 8420Ita declinatur nomen apellatiuum in ‘-eus’ in secunda 421declinatione: nominatiuo singulari, ‘hic ligneus, huius lignei, huic 422ligneo, hunc ligneum’, uocatiuo, ‘o ligne[a]e, ab hoc ligneo’; et pluraliter: 423nominatiuo, ‘hii lignei’; genetiuo, ‘horum ligneorum’; datiuo, ‘his ligneis’, 424accusatiuo, ‘hos ligneos’, uocatiuo, ‘o lignei’; ablatiuo, ‘ab his ligneis’. Et 425425 ita declinantur ‘arboreus, marmoreus, ferreus, igneus, argenteus, aureus, 426tartareus’, et alia innumerabilia. 427 9427Item femininum nomen in ‘-us’ in secunda declinatione 428ita declinatur: nominatiuo singulari, ‘haec abysus, huius 429abysi, huic abyso, hanc abysum, o abysus uel abyse, ab hac abyso’; 430et pluraliter: ‘hae abysi, harum abysorum, his abysis, has abysos, 431o abysi, ab his abysis’. Et ita declinantur ‘herimus, humus’ et 432alia multa. 433Ita declinatur nomen proprium femininum in ‘-us’ in 434secunda declinatione: nominatiuo singulari, ‘haec Corrintus, 435huius Corinti, huic Corrinto, hanc Corintum, o Corintus’ uel ‘o 436Corinte, ab hac Corinto’;| et non habet pluralem numerum 437quia proprium est. Et ita declinantur ‘Damascus, Berintus, 438Effesus, Egyptus’. 439‹...› ‘fraxinus, allus, prunus, buxus, pirus, platanus, cypressus, 440taxus, cerasus’ et alia multa. Et sunt V nomina arborum que in 441secunda et in quarta declinatione inueniuntur, ut ‘quercus, laurus, 442cyrus, pinus, ficus’. 443Et alia de his femi‹ni›nis pluralem numerum non habent. 444‘Haec domus’ et ‘haec colus’ in secunda et in quarta declinatione 445inueniuntur. 446 10446Grecum nomen in ‘-eus’ dipton‹gon› ita declinatur 447in secunda declinatione: nominatiuo singulari, ‘hic Protheus’; 448genetiuo, ‘huius Prothei’; datiuo, ‘huic Protheo’; accusatiuo, ‘hunc 449Protheum’; uocatiuo, ‘o Protheus’; ablatiuo, ‘ab hoc Protheo’; et non 450habet pluralem numerum quia proprium est. Et ita declinatur 451‘Orpheus, Titheus’ et cetera. Similiter declinatur hebraicum 452nomen quod dicitur ‘Mattheus, Bartholomeus’ et ‘Tatheus’ 453et reliqua. 454 11454Item neutrum nomen in ‘-us’ in secunda declinatione 455sic declinatur: nominatiuo singulari, ‘hoc pilagus’; genetiuo, ‘huius 456pilagi’; datiuo, ‘huic pilago’; accusatiuo, ‘hoc pilagus’; uocatiuo, ‘o 457pilagus’; ablatiuo, ‘ab hoc pilago’; et non habet pluralem numerum. 458 12458Item neutrum ‹in ‘‑um’›: nominatiuo, ‘hoc templum, 459huius templi’ ‹et reliqua›; et pluraliter: nominatiuo, ‘haec templa’ 460‹et reliqua›. Et ita declinantur ‘tabernaculum, scamnum, damnum, 461ferramentum, fundamentum, ornamentum, medicamentum, fabricamentum, 462additamentum, stabulum’ et alia innumerabilia.| Ita 463declinatur: nominatiuo singulari, ‘hoc aurum, huius auri’; et 464non habet pluralem numerum. Similiter declinantur ‘argentum, 465auricalcum, plumbum, stagnum, ferrum, ordeum, oleum, triticum, uinum, 466lolium’; et omnia ista nomina quae ad mensuram pondusue 467pertinent non habe‹n›t pluralem numerum, quanquam dixit 468Virgilius ‘uina, ordea’. 469Item neutrum nomen in ‘‑ium’ ita declinatur in secunda 470declinatione: nominatiuo singulari, ‘hoc solium, huius solii’ ‹et 471reliqua›; et pluraliter: nominatiuo, ‘haec solia, horum soliorum’ 472‹et reliqua›. Et ita declinantur ‘gaudium, tentorium, auxilium, 473deambulatorium, suffragium’ et alia innumerabilia. 474