Mall. Theod. 6, 10 - 8, 1
19Est etiam alterum metrum iambicum hipponacteum,
20quod a nobis conprobatur, in quo sextus pes spondius
21ponitur. Huius exemplum:
22‘hic non iambum red‹di›dit pedem sextum’.
1Haec de iambico metro dixisse satis sit. Sciendum
2sane ipsius iambi eam vim esse, ut quamvis aliorum pedum
3adiumenta acceperit, ipse tamen per se versus non indecenter
4explere possit, ut est illud Terentiani:
6, 5‘adesto, iambe praepes, et tui tenax’.
6Quod quidem etiam dactylus in heroico hexametro efficeret,
7nisi versus conclusio[ne] aut spondium aut trochaeum desideraret.
9Iambi vero usus in carmine ita est varius ac multiplex,
10ut se et quam altissime attollat et apte ad cotidianum loquendi
11morem accedat et ita in severis tristibusque versetur, ut
12etiam in mollis ac remissis e‹i› sit loci[s] plurimum; hoc siquidem
13cum alii tragoediarum scriptores tum praecipue Sophocles
14atque Euripides, in quantum his est libitum, cothurnum
15extulerunt, et in Lycambam Archilochus exarsit et Menander
16atque Aristophanes omnem humanae vitae imitationem persecuti
17sunt et conplures lyrici suas cantilenas suaque ludicra contexuerunt.
1DE METRO TROCHAICO
2Iambico autem metro trochaicum metrum, quamvis
3et spondium et anapaestum et dactylum recipiat, ut iambicum,
4eo tamen est contrarium, quod in iambico supra dicti pedes locis
5tantum inparibus, in trochaico | autem non nisi paribus conlocari
6licet. Trochaeus vero in hoc metro, quod ex eo nomen
7accepit, locis omnibus, tribrachys locis omnibus praeter septimum
8ponitur.
9Trochaicum autem metrum a poetis Graecis et Latinis
10frequentatur [ponitur], quod etiam solus trochaeus ita efficere
11potest, ‹ut› incitato et minuto quodam cursu feratur.
12Huius exemplum:
13‘pastor ille saepe mane dulce carmen insonat’.
14Sed liberioribus atque [ab]solutioribus numeris et ad
15res explicandas adcommodatioribus trochaicus versus est, in
16quo inparem locum trochaeus, parem vero, in quantum necesse
17est, spondius occupat, ut est illud Terentiani:
18‘nulla vox humana constat absque septem litteris’.
1Fit etiam trochaicum metrum ita, ut in eo assiduum
2tribrachys obtineat locum, ut est illud apud Iubam:
3‘qualis aquila cita celeribus avida pinnis transvolat’.
4Sed offendet aures sine ulla syllabae longae interiectione
7, 5[et] brevium syllabarum prolixa coniunctio[ne]. Nobis autem
6propositum est a metrica disciplina procul omnia repellere,
7quae ab auditorum delectatione discrepent, quamvis ea pedum
8rationem recipiant; atque idcirco in hoc metro et tribrachys et
9dactylus et anapaestus non nisi quam parcissime et consultis
10prius auribus admittendi sunt. Quod etiam in iambico metro
11servari videmus: nam tametsi omnibus inparibus eius metri locis
12tribrachyn aut anapaestum aut dactylum conlocandi facultas
13est, rara tamen eorum fit admixtio. Neque ulla vel in iambico
14vel in trochaico metro iambo aut trochaeo quam cum
15spondio aut aptior aut frequentior potest esse coniunctio. |
13DE METRO ANAPAESTICO
1In anapaestico autem metro nullum pedem ita congruere
2ut spondium videmus. Nam quamvis etiam dactylum
3in hoc metro a quibusdam Graecis positum inveniamus, eo tamen
4adhibito confragosius quiddam resonat et durius. Itaque
8, 5tametsi dactylus atque anapaestus sunt temporibus pares, id tamen
6aurium sensus, cui est maxime parendum, efflagitat, ut,
7quemadmodum intromitti in metrum dactylicum, ne eius
8suavitatem corrumpat, anapaestus non potest, ita metrum anapaesticum,
9ne eius gratia minuatur, dactylo inhospitale sit. Adcommodatissimus
10vero spondio in hoc metro locus primus est;
11ceteri autem omnes pedes anapaesti, ita tamen, ut pro ultimo
12pede, sicut in trochaico metro, una tantum syllaba constituatur.
Quotation layer
-. Ter. Maur. 2401
-. Ter. Maur. 2182
-. Ter. Maur. 1300
Critical apparatus
reddidit Heusinger: reddit codd.iambico metro] metro iambico U Miambi eam Heusinger: iambica C; iambici M; iambicam cett.acceperit] acciperit C S U Mtenax] texat W; texas R; texax δdactylus] dactylos W C; dactylicus Sin] om. δ θefficeret] efficere W R; efficerem Mconclusio[ne] Keil: conclusione codd.quam altissime attollat et apte Heusinger: quam aptisme attollat et alte R; quam aptissime attollat et alte codd.; alte attollat et quam aptissime Keilremissis ei sit loci[s] Heusinger: remissis locis C; remissis sit locis δ θ; remisisse locis W; remissis sit Mtragoediarum] traguediarum W Fhis Heusinger: hic codd.Lycambam Romanini 2007: lycanban vel licanban δ E F; licaban W C; camban MArchilochus] arcilocus U; arci·locus R; arci locus T; arcy·locus Scontexuerunt] contexerunt C MDE METRO TROCHAICO] de metro trochiaco F; om. Min iambico] inambico W Rautem] om. W U Mseptimum corr. septimo C: septimo W P T U M om. secl. Heusinger: frequentatur ponitur W ε; frequentatum ponitur θ; frequenter ponitur w S Mut suppl. Heusinger: ut citato Keil[ab]solutioribus Ruhnken: obsolutioribus M; absolutioribus cett.fit Heuisinger: fieri codd.ita, ut] ita potest ut Dqualis] quales βpinnis] pennis θ Moffendet] offendit W M[et] brevium syllabarum prolixa coniunctio[ne] Heusinger: et brevim syllabarum prolixa coniunctione P; et brevium syllabarum prolixa coniunctione codd.; proxima δab] ad W ε Mdelectatione] delectationem R Mquamvis] quam δ E Fea] eam θ Mrationem] ratione W P T Uin Keil: ab codd.servari videmus Ruhnken: servare videbimus W; servare videmus ε M; servare videmur E F S; servire videmur Culla corr. nulla w: nulla MDE METRO ANAPAESTICO] om. Metiam dactylum
] etiam dactylicum δ; dactilum etiam Manapaestus] om. δinhospitale sit Keil: inhospitalis erit β; hospitale erit θ; erit inhospitales MAdcommodatissimus
] adcommodatissimum θ; adcommodantissimus M; adcommutatissimus Rautem Romanini 2007: aque M; atque codd.; itaque Keil