Frg. Bob. nom. Passalacqua 7, 26-8, 1 - 9, 15-26
26-81Omnia ‘‑il’ terminata masculina ablativum singularem in ‘‑e’ mittunt
eaque mutata in ‘‑um’ syllabam faciunt genitivum pluralem, ut
‘hic pugil ab hoc pugile horum pugil[i]um, vigil vigile vigil[i]um’. Feminina
praeter unum ‘Tanaquil’ nulla sunt; hoc tamen ipsum eandem
30regulam servat. Neutra quoque praeter unum ‘nihil’ nulla sunt,
quod tamen ipsum tres solos casus recipit, nominativum ‘hoc nihil’,
accusativum ‘hoc nihil’, vocativum ‘o nihil’.
711-16Omnia ‘‑al’ terminata, si peregrina fuerint, et ablativo casu ‘‑e’ finientur
et ea in ‘‑um’ conversa facient genitivum pluralem, ut ‘hic Hannibal
ab hoc Hannibale horum Hannibalum’; si vero Latina et neutri
generis, ablativum in ‘‑i’ mittent et addita ‘‑um’ syllaba genitivum facient
7, 15pluralem, ut ‘hoc vectigal vectigali horum vectigalium, bidental
bidentali bidentalium’.
17-25Omnia ‘‑el’ terminata, si peregrina fuerint, superiori regulae servient;
si vero Latina, neutri generis erunt et tantum numeri singularis
et in obliquis geminabunt ‘l’ litteram et ablativo ‘‑e’ finientur, ut ‘hic Necamel
20ab hoc Necamele horum Necamelum’, ‘hoc’ vero ‘mel ab hoc melle,
hoc fel ab hoc felle’. ‘Mella’ tantum triptoton est; vicit propter auctoritatem
Vergilianam:
‘mellaque decussit foliis’
et alibi
25‘mella fluant illi, ferat et rubus asper amomum’.
82-6‘‑Ol’ nulla praeter unum ‘sol’ terminantur, quod tamen ablativo
casu singulari ‘‑e’ finitur et ea in ‘‑um’ conversa genitivum facit pluralem,
si tamen in pluralem numerum flectendum hoc nomen est †sicut
0, 5omnium nominum†, nisi quando pro diebus ponitur, ut
‘tres adeo incertos caeca caligine soles’.
7-9Omnia ‘‑ul’ terminata ablativo casu singulari ‘‑e’ finiuntur et ea
in ‘‑um’ syllabam conversa faciunt genitivum pluralem, ut ‘hic consul ab
hoc consule horum consulum’.
27-914Omnia ‘‑er’ terminata, cum amissa ‘‑e‑’ sine incremento genitivum
singularem per ‘‑ris’ syllabam proferant, in hanc commutata finali
syllaba casus nominativi, ablativum singularem modo ‘‑e’ finient eaque
30in ‘‑um’ commutata facient genitivum pluralem, ut ‘hic pater huius
patris ab hoc patre horum patrum, haec mater huius matris ab hac
matre harum matrum’: modo ‘‑i’, et adsumpta ‘‑um’ syllaba facient genitivum
pluralem, ut ‘hic imber huius imbris ab hoc imbri horum imbrium,
hic uter huius utris ab hoc utri horum utrium’. Cum vero
‘‑er‑’ manente finali ‘‑is’ adsciverint syllabam, ablativum singularem ‘‑e’
8, 5terminabunt eaque in ‘‑um’ conversa facient genitivum pluralem, ut
‘passer passeris passere passerum, anser anseris ansere anserum, pauper
pauperis paupere pauperum, celer celeris celere celerum’; sic et
‘uber, tuber, giber’ et ‘acer’, quando arborem significat, licet quibusdam
‘haec acerus’ nominativo dici debere placeat; sic et ‘piper, cicer,
10aether, siser, aer’ et siqua similia. Omnia etiam quae ex nominibus
derivata ‘‑ter’ syllaba terminantur et feminina ex se faciunt ‘‑tris’
syllaba terminata, ut ‘hic equester haec equestris, campester campestris,
paluster palustris’, ablativo casu singulari ‘‑i’ finiuntur et addita
‘‑um’ syllaba faciunt genitivum pluralem, ‘ab hoc equestri horum equestrium’.
810-190, 10Omnia ‘‑n’ littera terminata ablativum singularem in ‘‑e’ mittunt
et eadem in ‘‑um’ conversa faciunt genitivum pluralem, ut ‘hic paean
ab hoc paeane horum paeanum, fulmine fulminum, Memnone Memnonum.
‘Delphin’ et ‘Telchin’ Latini ‘delphinus’ et ‘Telchinus’ pronuntiare
maluerunt, ne cogerentur ‘delphinibus’ et ‘Telchinibus’ dicere.
15Nam quod legimus
‘delphinum caudas utero commissa luporum’,
potest συγκοπὴ esse pro ‘delphinorum’, sicut
‘arma virum tabulaeque’
pro ‘virorum’.
20-2620Omnia ‘‑ar’ terminata masculina vel feminina ablativo casu singulari
‘‑e’ finiuntur eaque in ‘‑um’ conversa faciunt genitivum pluralem,
ut ‘hic Caesar ab hoc Caesare horum Caesarum’. Neutra vero ablativo
singulari ‘‑i’ finiuntur et addita ‘‑um’ syllaba faciunt genitivum pluralem,
ut ‘hoc lacunar ab hoc lacunari horum lacunarium, hoc pulvinar
25ab hoc pulvinari horum pulvinarium’. Excipiuntur duo, ‘far’ et ‘lasar’,
quae masculinorum regulae serviunt.
27-101Omnia ‘‑or’ terminata ablativo singulari ‘‑e’ finiuntur eaque in ‘‑um’
conversa facient genitivum pluralem, ‘praetor praetore praetorum,
actor actore actorum, Nestor Nestore Nestorum, arbor arbore
30arborum, cor corde cordum, marmor marmore marmorum, aequor
aequore aequorum’; nihil excipitur.
915-269, 15‘Acer’ et ‘alacer’ ablativo casu singulari ‘‑i’ finiuntur et addita ‘‑um’
facient genitivum pluralem, ‘ab hoc acri horum acrium, ab hoc alacri
horum alacrium’. Licet ‘hic alacris’ lectum sit: Vergilius ‘ut videt
Aenean, alacris palmas utrasque tetendit’;
sed melius est, immo rectius, ‘hic alacer’ et ‘haec alacris’, ut ‘hic acer’ et
20‘haec acris’. Inde enim etiam neutra ‘hoc acre’ et ‘hoc alacre’ sicut ‘campester
campestris campestre, equester equestris equestre’. Praeterea
etiam superlativi gradus regula hunc exigit nominativum, qui detractis
syllabis ultimis duabus ad positivum redit, ut ‘acerrimus acer’,
sicut ‘asperrimus asper, nigerrimus niger, pauperrimus pauper’.‘Iuppiter’,
25cum sit ἑτερόκλιτον, regulae minime subicietur, ‘Iuppiter Iovis
Iovi Iovem ab hoc Iove’.
Critical apparatus
recipit] recepit Bvectigal] το τελος B1 (cf. infra pp. 8, 24; 9, 8-9; 15; 10, 8-9; 11, 13; 12, 26-28; 13, 30)bidental] nomen loci bis fulmine tacti B1litteram] littera Bvicit] επεκρατησεν B1†sicut omnium nominum†] sicut omnino numquam editores Vindobonenses; putat excidisse adnotationem de nominibus elementorum plurali numero carentibus Keilfaciunt] faciant B‘uber, tuber, giber’ et ‘acer’, quando arborem significat, licet quibusdam ‘haec acerus’ nominativo dici debere placeat; sic et ‘piper, cicer,] ουθαρ υδνον κυρτωμα σφενδαμνος ερεβινθος B1 (cf. supra pp. 7, 15; 8, 24 et infra 15 et pp. 10, 8-9; 11, 13; 12, 26-28; 13, 30)virum] verum Blacunar] το καλωθων B1 (cf. supra p. 7, 15 et infra pp. 9, 8-9; 15; 10, 8-9; 11, 13; 12, 26-28; 13, 30)et B1‘alacer’] ο προθυμος B1 (cf. adn. ad 8-9)ut acris B1exigit] exegit B
Quotation layer
Verg. georg. 1, 131Verg. ecl. 3, 89
Verg. Aen. 3, 203
Verg. Aen. 3, 428Verg. Aen. 1, 119
Verg. Aen. 6, 684-685